In 2005 introduceerde Kim en Mauborgne een nieuwe bedrijfsstrategie: de Blue Ocean Strategy. Het gelijknamige boek werd een internationale bestsseller. Door de snelle technologische ontwikkelingen, de globalisering en de stijgende productiviteit is het aanbod van producten gigantisch. Tel voor de grap in de supermarkt maar eens hoeveel soorten chips, olijfolie of smaken thee er wel niet zijn. En hoeveel tv-zenders, kledingwinkels en restaurants zijn er wel niet? Kortom, schaarste is overschot geworden. Voor organisaties ligt hier een serieus gevaar op de loer. Immers, de aloude economische basiswet leert ons dat, bij een stijgend aanbod, de prijzen dalen. De concurrentie wordt gestreden rondom de prijs: wie is de goedkoopste? En deze prijzenslag leidt volgens de auteurs alleen maar tot een bloedige concurrentiestrijd: de rode oceaan. Door de immer dalende prijzen en marges blijft er onvoldoende geld over om met verbeterende en nieuwe producten en diensten de concurrentie voor te blijven.

Hoe eenvoudig ook, Kim en Mauborgne stellen simpelweg de concurrentie aan te gaan door…. de concurrentie uit de weg te gaan. Zet de concurrent buitenspel door een eigen, concurrentloze markt te creëren: een blauwe oceaan. Het kernwoord van de Blue Ocean Strategy is hierbij value innovation oftewel waardeinnovatie. Waar bij veel andere strategieën een keuze gemaakt moet worden tussen het verhogen van de klantwaarde óf kostenreductie gaat de Blue Ocean uit van een gelijktijdige implementatie van deze twee. Een zeer succesvol voorbeeld is Cirque du Soleil. Met de combinatie van circus en ballet creëerde zij een unieke (monopolistische) markt. En met het schrappen van de circusdieren werd tegelijkertijd een forse kostenbesparing gerealiseerd. Het effect telt dus dubbel. Andere voorbeelden zijn Apples iTunes die als eerste losse muzieknummers zeer betaalbaar op internet aanbod. Of JCDeceaux dat bushaltes en stadsmeubilair gratis ging schoonmaken in ruil voor reclameposities.

Overigens gaven de auteurs van Blue Ocean mij nog een inzicht: niet-klanten geven meer informatie en ideeën dan klanten. Hoe simpel…

Wat kunnen wij als HR professionals met de Blue Ocean Strategy (BOS)? In de eerste plaats geeft het ons inzichten in organisatie- en concurrentiestrategieën. Welke klantwaarde biedt jouw organisatie? In de tweede plaats kan HR het four actions framework van de BOS toepassen. De periode waarin de budgetten en jaarplannen worden samengesteld staat voor de deur. Bij het ontwikkelen van de aansluitende HR strategie zijn de 4 vragen uit het actiekader zeer behulpzaam:

1. Welke activiteiten ga je afzwakken?
2. Welke activiteiten ga je schrappen?
3. Welke activiteiten ga je creëren?
4. Welke activiteiten ga je versterken?

De eerste twee vragen gaan over kostenreductie; de laatste twee vragen gaan over waardecreatie. Bij elkaar: waardeinnovatie.

En zo werd de Blue Ocean Strategy een blauwe oceaan op zich.